Šta je DNS server?

Kada pokušavate da pristupite veb sajtu putem svog pretraživača, iza kulisa se odvija kompleksan proces koji omogućava vašem računaru da “pronađe” željeni sajt. Ključna komponenta ovog procesa je DNS, ili Sistem imena domena. Ali, šta tačno znači DNS i kako funkcioniše?

Istorija DNS-a

Prije uvođenja DNS-a, svaki računar na internetu imao je svoju lokalnu datoteku koja je mapirala imena domena na IP adrese. Ova datoteka, poznata kao HOSTS.TXT, održavana je od strane Stanford Research Institute-a. Međutim, kako je internet rastao, postalo je jasno da je ovakav sistem neodrživ. Bilo je potrebno centralizovano rješenje koje bi moglo lako skalirati sa rastom interneta. Tako je 1983. godine uveden DNS kao hijerarhijski i distribuirani sistem za prevođenje imena domena u IP adrese.

Podešavanje DNS-a

Podešavanje DNS-a obično se vrši putem kontrolnog panela koji pruža vaš registar domena ili hosting provajder. Popularne platforme za upravljanje DNS-om uključuju cPanel, Plesk i DirectAdmin. Većina ovih platformi pruža grafički interfejs koji vam omogućava da lako dodate, izmenite ili obrišete DNS zapise za vaš domen.

Kada postavljate DNS zapis, obično ćete morati da navedete tip zapisa (npr. A, MX, CNAME), domen za koji je zapis namijenjen, i “target” ili vrijednost zapisa. Na primjer, za A zapis, target bi bila IP adresa na koju želite da uputite domen.

DNS zapisi

DNS zapisi su instrukcije koje se nalaze u DNS zoni i koje govore internetu kako da postupa sa određenim aspektima vašeg domena.

• A zapis: Osnovni zapis koji povezuje ime domena sa IPv4 adresom.
• MX zapis: Određuje mail server za primanje e-pošte za vaš domen.
• CNAME zapis: Omogućava jednom domenu da upućuje na drugi domen, korisno za aliasing.
• TXT zapis: Pruža tekstualne informacije o domenu, često koristi za verifikaciju vlasništva ili postavke e-pošte.
• NS zapis: Određuje koji DNS serveri su autoritativni za domen.
• SRV zapis: Specifičan zapis koji određuje lokaciju određenih usluga.
• AAAA zapis: Slično kao A zapis, ali za IPv6 adrese.
• PTR zapis: Koristi se za obrnutu DNS pretragu, povezujući IP adresu natrag na ime domena.
• SOA zapis: Označava početak autoriteta za DNS zonu i sadrži informacije o zoni i njenom serveru.
• NAPTR zapis: Koristi se u telekomunikacionim aplikacijama za mapiranje brojeva telefona na URI-je.
• CAA zapis: Omogućava vlasnicima domena da navedu koji sertifikacioni organi mogu izdati sertifikate za njihov domen.

Različite primjene DNS-a

Iako je osnovna svrha DNS-a da prevede imena domena u IP adrese, on ima mnoge druge primjene:

• Load Balancing: DNS može usmjeriti korisnike na različite servere na osnovu njihove lokacije ili opterećenja servera, osiguravajući brže vrijeme učitavanja.
• Geografsko ciljanje: Na osnovu DNS upita, veb sajtovi mogu pružiti sadržaj prilagođen lokaciji korisnika.
• Sigurnost: DNS može biti konfigurisan da blokira pristup određenim sajtovima ili da preusmjerava korisnike na sigurne verzije sajtova.
• Failover rješenja: U slučaju kvara na glavnom serveru, DNS može preusmjeriti korisnike na rezervni server.
• E-mail usmjeravanje: Pomoću MX zapisa, DNS određuje gdje će e-pošta za određeni domen biti isporučena.
• Autentikacija: TXT i CAA zapisi često se koriste za verifikaciju vlasništva domena ili za postavljanje sigurnosnih politika.

Zaključak

DNS je ključna komponenta interneta koja omogućava ljudima da koriste lako čitljiva imena domena umjesto kompleksnih IP adresa. Bilo da pokušavate da optimizujete performanse svog sajta, povećate sigurnost ili jednostavno želite da razumete kako internet funkcioniše, razumijevanje DNS-a je od suštinskog značaja.